Diederik van Dijk is sinds 2015 Eerste Kamerlid voor de SGP. Hiervoor bekleedde hij verschillende functies in de politiek. Zijn baan als kamerlid combineert hij samen met de functie van directeur van een patiëntenvereniging, NPV-Zorg voor het leven. In de afgelopen jaren is hij bekend geraakt met de politieke mores. Wij zijn door hem ontvangen in de Eerste Kamer en kregen een rondleiding. Daarna blikten we terug op zijn rechtenstudie en het verdere verloop van zijn carrière.
Snuffelen
Dat Van Dijk de politiek in zou gaan, was niet zijn eerste ambitie. In zijn jonge jaren wilde hij graag veearts worden. ‘De vakken die ik nodig had om veearts te worden, vond ik echter niet interessant. Dat werd dus niets.’ Uiteindelijk moest hij toch een keuze maken en doorslaggevend was dat je met rechtsgeleerdheid veel kanten op kan. Het gegeven dat hij niet scherp had wat hij anders moest gaan studeren, is dus de hoofdreden geweest dat hij is begonnen met de studie rechtsgeleerdheid. ‘Wat ik daarentegen wel had, was interesse in de politiek en iets willen betekenen voor de samenleving. Hier paste rechtsgeleerdheid natuurlijk goed bij.’ Het is niet opmerkelijk dat Van Dijk zich ging specialiseren in het staats- en bestuursrecht. Het feit dat je tijdens de studie aan vele onderwerpen snuffelt, maakte voor hem de studie interessant.
Rechten en religie
Na een paar extra vakken te hebben gevolgd, zodat hij onder de dienstplicht uit kon komen, studeerde hij af. Hij ging daarna stage lopen bij de Unie van Waterschappen. Gedurende zijn studie kreeg het christelijke geloof persoonlijk betekenis en besloot hij toen om lid te worden van de SGP. Vanuit die partij is aan Van Dijk vervolgens gevraagd of hij wilde meedenken voor de fractie. ‘Ik had al een connectie in Den Haag via mijn stage bij de Unie van Waterschappen en zo combineerde ik die stage met een rol bij het wetenschappelijk bureau van de SGP.’ Toen zijn stage afliep, kreeg hij de vraag of hij mee wilde naar het Europees Parlement in Straatsburg. Daar kreeg hij te horen dat er een plaats vrijkwam bij de SGP-fractie als speechschrijver en werd hij aangemoedigd te solliciteren.
‘We moeten oppassen dat we het niet met elkaar verknallen.’
Het werk in de Tweede Kamer heeft volgens Van Dijk een hoog juridisch gehalte, waarbij zijn achtergrond goed van pas kwam. Dit voordeel werd nog groter toen hij als Eerste Kamerlid aan de slag ging. ‘In de Eerste Kamer wordt toch meer gecontroleerd of alles juridisch wel deugt en in lijn is met internationale verdragen en de grondwet. Daar is minder ruimte voor partijpolitiek.’ Dit is echter naar zijn mening aan het veranderen. De Eerste Kamer is volgens Van Dijk een stuk politieker geworden, waardoor het accent op het juridische verdwijnt. Dit komt volgens hem onder andere door de intrede van partijen die minder fan zijn van alle procedures en wetten die bij het regeren komen kijken. Hij benadrukt dat dit gevaarlijk kan zijn voor de rechtsstaat. ‘We hebben niet voor niets die regels, we moeten oppassen dat we het niet met elkaar verknallen.’
Zuiver op de rol
Het feit dat het tegenwoordig normaal is dat de coalitie in de Eerste Kamer geen meerderheid heeft, is ook een reden voor het politieker worden van de Eerste Kamer. Dit past niet bij de rol van de Eerste Kamer aangezien dit orgaan, in tegenstelling tot de Tweede Kamer, niet direct gekozen wordt. Zuiver politieke afwegingen lenen zich daarom minder voor de Eerste Kamer.. Van Dijk is over een zogenaamd terugzendrecht voor de Eerste Kamer niet enthousiast. ‘Het is goed om naar dergelijke voorstellen te kijken, want dingen kunnen altijd beter. Daarbij is het wel belangrijk het grotere plaatje in het oog te houden en te weten wat je doet.’ Naarmate de Eerste Kamer politieker wordt, verliest zij volgens Van Dijk haar bestaansrecht. Niemand heeft behoefte aan doublures. ‘Beide kamers kunnen naast elkaar blijven fungeren, als beide kamers hun eigenheid blijven respecteren. Kijk nou wat goed is voor het land, en wees nou zuiver op de rol die je hebt.’ De SGP is daarom van mening dat men moet oppassen met sleutelen aan iets wat al heel lang zijn bestaansrecht heeft bewezen.
Roofdierenluchtje
De Eerste Kamer is, in tegenstelling tot de Tweede Kamer, een deeltijdfunctie. In principe is men alleen op dinsdagen bezig. Deze dag bestaat uit een plenaire vergadering, aangevuld met commissievergaderingen over bepaalde portefeuilles. ‘Als men het niet redt wordt de maandagavond er nog wel eens bij gepakt. Soms ben je ook op andere dagen actief voor de Eerste Kamer, zoals voor een werkbezoek.’
‘De hele sfeer hier, dat roofdierenluchtje dat kan hangen rond een debat.’
Daarnaast is hij voor 32 uur in de week directeur van een patiëntenvereniging. Dit is volgens van Dijk een stevige combinatie van functies, al helemaal omdat hij in een kleine fractie zit. Zijn ervaring en intrinsieke motivatie helpen hem hier wel bij: ‘Zo hebben we de verkiezingen net gehad, waarbij de tweede zetel geen zekerheid was. De hele sfeer hier, dat roofdierenluchtje dat kan hangen rond een debat. Ik zou het werk daarom enorm missen.’ Als wij hem als afsluiter vragen of hij in al die jaren nog op blunders is betrapt, zegt hij grappend: ‘Ik zou er niet zo gauw een kunnen verzinnen, waarschijnlijk heb ik die herinneringen verdrongen.’
