Het is niemand de afgelopen jaren ontgaan, de Nederlandse boer voelt zich door het stikstofbeleid genoodzaakt de straat op te gaan. Op 1 oktober 2019 werd Den Haag voor het eerst overspoeld met trekkers waardoor de langste ochtendspits ooit ontstond. De nieuwe stikstofmaatregelen zijn inmiddels bekend gemaakt door minister van der Wal. Zij werd thuis bezocht door enkele boze boeren. Andere ambtenaren werden klemgereden, een dieseltrein werd aan de ketting gelegd en een pop die een boer moest voorstellen, werd aan de galg gehesen boven een viaduct. Farmers Defence Force-leider Mark van den Oever maakt zich hard voor het lot van de boer en geeft aan dat er ‘kneiterharde’ acties op de planning staan. Volgens hem is het lot van de boer te vergelijken met dat van de Joden en zijn zij niet van plan om ergens voor terug te deinzen.
File door Farmers Defence Force
Nederland is koploper als het gaat om stikstofuitstoot. Volgens het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu komt ruim 40 procent van deze stikstofuitstoot uit de agrarische sector. Het nieuwste plan van het kabinet is dat er in 2030 rond de 30% minder vee moet zijn om deze uitstoot tegen te gaan. Een groot deel van de boerenbedrijven zal noodgedwongen moeten stoppen. Volgens minister van Landbouw Henk Staghouwer zal de niet-duurzame boer in de toekomst helemaal niet meer bestaan. Zoals valt te begrijpen zijn er op dit moment veel boze boeren in Nederland en die trekken massaal het land door om verhaal te halen en hun stem te laten horen.
Als een boer met kiespijn
De actiegroep Farmers Defence Force kent inmiddels bijna 60.000 leden en de grote leider van deze groep is Mark van den Oever. Hij haalt zijn inspiratie om ‘kneiterhard’ actie te voeren uit de muziek van punkrockbands Greenday en Pennywise. Het kabinet werd de oorlog verklaard: er werden grootschalige demonstraties gehouden bij het RIVM en distributiecentra van verschillende supermarkten werden geblokkeerd. Van den Oever geeft aan dat veel van de acties ook op eigen initiatief is van de leden. Het huisbezoek aan minister Van der Wal, het klemrijden van ambtenaren en ophangen van een pop die een boer moest voorstellen boven het viaduct waren niet zijn ideeën. Inmiddels zijn enkele acties die op Van den Oever zijn lijst stonden uitgevoerd, denk hierbij aan de voedselvoorziening platleggen door het blokkeren van distributiecentra of bijvoorbeeld snelwegen blokkeren naar Schiphol.
Even op de koffie
In artikel 9 van de Grondwet is het recht op vergaderen en demonstreren opgenomen. Het demonstratierecht houdt in dat het iedereen vrij staat om te demonstreren, ongeacht welke mening je uitdraagt. De overheid mag enkel regels voor demonstraties opleggen als dit in het belang is van de verkeersveiligheid of om wanordelijkheden te voorkomen. Inmiddels vragen velen zich af of boeren deze grens overschrijden. Op dit moment leven meerdere ministers met politiehuisjes voor hun deur. Volgens Berend Roorda, universitair hoofddocent demonstratierecht aan de Rijksuniversiteit Groningen, leidt het demonstreren voor het huis van een bewindspersoon tot een botsing van rechten. Ondanks dat Van der Wal een publiek persoon is heeft zij recht op privacy, het recht van demonstratie heeft geen voorrang op andere mensenrechten.
Niet alleen het bezoek bij Van der Wal roept vragen op, ook vinden bestuurders dat er regels opgesteld moeten worden voor het gebruik van landbouwvoertuigen bij protesten. In 2019 werd men door de kilometerslange file van trekkers overrompeld, maar in 2020 hebben verschillende veiligheidsregio’s al een tijdelijk verbod afgekondigd van het gebruik van trekkers bij demonstraties. Ook de Wegenverkeerswet geeft ruimte om boeren te beboeten als zij met hun trekkers op de snelweg rijden. Er wordt door verschillende partijen naar middelen gezocht om de protesten op een vreedzame manier te laten verlopen. Zo heeft coalitiepartij D66 aan het kabinet een oproep gedaan om te onderzoeken wat de juridische mogelijkheden zijn om protest bezoeken bij bewindslieden thuis in ieder geval tegen te kunnen houden. VVD’er Johan Remkes is inmiddels al maandenlang bemiddelaar van de gesprekken tussen de boeren en het kabinet, maar het lijkt of de partijen niet dichter bij elkaar willen komen. De Farmers Defence Force vond de benoeming vanaf het begin al een onzinnige keuze en spreekt uit nog steeds geen vertrouwen te hebben in de gesprekken. Eén ding is zeker: het kabinet houdt voet bij stuk en de boeren zullen voorlopig hun acties blijven uitvoeren die invloed hebben op iedereen zijn dagelijkse leven.
