Strafrechtadvocate Bénédicte Ficq (Ficq & Partners Advocaten) haalt geregeld de krantenkoppen. Zo verdedigde ze de ‘ongekroonde koning van de onderwereld’ Dino Soerel, klaagde ze de tabaksindustrie aan en deed ze in 2021 namens honderden mensen aangifte tegen Tata Steel. Recentelijk kwam ze in het nieuws toen ze haar lidmaatschap van Extinction Rebellion aankondigde. Al geruime tijd maakt Ficq zich hard voor de strijd tegen klimaatverandering. Je voelt haar passie en gedrevenheid wanneer ze zich uitspreekt over dit onderwerp.
Wake-up call
“Nog nooit zo weinig zee-ijs op Antarctica: dit is er aan de hand” of “De winterdroogte die grote delen van Europa treft, zal in de toekomst vaker voorkomen’’. Het is nog maar een greep uit de wekelijkse nieuwsberichten over klimaatverandering. We hebben duidelijk te maken met serieuze problemen. Het punt waarop we deze problematiek kunnen negeren zijn we inmiddels ruimschoots voorbij, zo vindt ook topadvocate Bénédicte Ficq. Ze geeft aan dat we gigantische problemen op ons af zien komen. “Ik zie gewoon dat de natuur aan het afbreken is, dat het klimaat verandert.’’ Zelf groeide ze op in de natuur. Onderweg naar school zag ze veel insecten en verschillende soorten dieren. Als ze anno 2023 diezelfde route aflegt, wordt ze geconfronteerd met de enorme afname van biodiversiteit. Een pijnlijke gewaarwording, waarvan iedereen zich volgens Ficq bewust moet worden.
Van jongs af aan op de barricade gaan
Ficq geeft aan altijd wel rebels te zijn geweest. Op de middelbare school uitte zich dat in het organiseren van demonstraties voor een extra vrije dag na carnaval. Nu uit het zich in meer ideologische protestacties, zoals haar deelname aan de A12-demonstratie. Deze demonstratie mondde voor de advocate zelfs uit in een arrestatie. Hoewel ze er niet vanuit gaat dat zij carrière-gerelateerde consequenties zal ondervinden van de arrestatie, benadrukt ze dat dit haar keuze overigens niet zou hebben beïnvloed.
“Het maakt me niets uit wat mensen ervan vinden.’’
De A12-demonstratie werd georganiseerd door Extinction Rebellion, waar Ficq sinds kort bij aangesloten is. Extinction Rebellion is een internationale activistische burgerbeweging die zich verzet tegen klimaatverandering. Op de vraag of Ficq heeft getwijfeld over haar lidmaatschap, bijvoorbeeld gezien de reacties van (potentiële) cliënten, schudt ze direct haar hoofd. “Het maakt me niets uit wat mensen ervan vinden, dat is hun eigen keuze. Mijn doel is om mensen ervan te overtuigen dat niemand de dans zal ontspringen.’’ Daarmee doelt ze op de voor ons allen voelbare consequenties van klimaatverandering. Ficq is 65 jaar en daarmee gaat zij langzamerhand richting het einde van haar succesvolle carrière. Als ze eerder in haar loopbaan voor dergelijke keuzes had gestaan, had ze echter niet anders gehandeld. “Ik zou het juist geweldig vinden om op jonge leeftijd die barricades te doorbreken, ik zou het absoluut doen.’’
Van CheapTickets.nl naar LessTickets.nl
Om de planeet leefbaar te houden is bewustwording van de klimaatproblematiek de eerste belangrijke stap. “We moeten ons realiseren dat we niet boven de natuur staan, maar dat we onderdeel van de natuur zijn. We worden er gewoon vanaf gekickt als we zo doorgaan.’’ Om dat laatste te voorkomen kunnen we niet meer voor spotprijzen Europa doorvliegen, op het huidige niveau blijven consumeren of elke dag energie en water verspillen, stelt Ficq. Het begint op microniveau, iedereen moet diens steentje bijdragen. Desalniettemin is er juist ook een belangrijke rol voor de overheid weggelegd. “Het is de taak van de politiek om maatregelen te nemen ten aanzien van grote bedrijven, die voor een groot deel verantwoordelijk zijn voor de vervuiling.’’ Zo zou de politiek volgens Ficq bijvoorbeeld iets moeten doen aan de uitzonderingspositie van vliegmaatschappijen. De luchtvaart is nu namelijk nog uitgezonderd van het betalen van bepaalde belasting, waardoor vliegen extreem goedkoop is.
Een retourtje Penitentiaire Inrichting Vught alstublieft
Ook in de toepassing van het strafrecht ziet Ficq heil. Het vervolgen van feitelijk leidinggevers van bedrijven die zich schuldig maken aan milieucriminaliteit, gekoppeld aan gevaren voor de gezondheid, biedt bijvoorbeeld mogelijkheden. “Ik ben ervan overtuigd dat bedrijven minder zullen vervuilen als feitelijk leidinggevers op die manier voorkomen dat zij voor een maandje of acht op vakantie gaan naar de gevangenis. Mensen reageren nu eenmaal sneller wanneer zij daar zelf belang bij hebben.’’ De aangifte die Ficq namens honderden gedupeerden tegen Tata Steel heeft gedaan, is dan ook gericht tegen de feitelijk leidinggevers van het bedrijf.
“Ik denk juist dat dit extreem goed werkt, omdat het voor hen confronterend is.’’
Ficq is groot voorstander van het inzetten van het strafrecht tegen CEO’s van bedrijven die milieumisdrijven begaan. “Ik denk juist dat dit extreem goed werkt, omdat het voor hen confronterend is.’’ Ze vervolgt: “Gevangenissen zijn volgens deze topzakenmensen alleen voor criminelen, terwijl ze zich er niet van bewust zijn dat het gevaarlijk vervuilen van de omgeving ook crimineel gedrag is.’’
Aan de bak!
Wij studenten hebben zelf onze toekomst in handen. “Ik ben ook jong geweest. Maar het is belangrijk dat jongeren zich realiseren dat ze niet het eeuwige leven hebben.’’ Ficq slaat hiermee de spijker op de kop. Ze drukt ons op het hart dat we moeten nadenken over ons eigen aandeel in de huidige klimaatproblematiek. We moeten dit ook bespreekbaar maken met leeftijdsgenoten. Daaraan voegt ze nog toe: pak minder het vliegtuig, douche wat minder lang en probeer minder te consumeren. Zolang we allemaal onze bijdrage leveren houden we samen de planeet, en daarmee onze toekomst, leefbaar.
