Cornelis Blokbergen kreeg na zijn studie rechtsgeleerdheid aan de Vrije Universiteit een baan aangeboden als bedrijfsjurist bij de Amsterdamse Effectenbeurs. Daarna bij MeesPierson en werkte vervolgens meer dan 24 jaar bij ING. Daar heeft hij onder meer gewerkt als head legal & compliance Financial Markets en head Corporate Legal Department. Vrijdag 31 maart was zijn laatste werkdag bij ING. Wij blikken met hem terug op zijn tijd als bedrijfsjurist en hoe deze functie verschilt ten opzichte van een advocaat. Daarnaast spreken wij over zijn visie als manager van een juridische afdeling van een grote bank.
Inhouse-aanpak of uitbesteden?
De taak die een bedrijfsjurist vervult, hangt volgens Blokbergen af van het team waar je werkzaam bent. Regulatory begeleidt bijvoorbeeld aanvragen voor de ECB toetsing van nieuwe bestuurders/commissarissen en vergunningstrajecten veelal zonder externe adviseurs. Een bedrijfsjurist is daarentegen bij de afdeling M&A meer een spil tussen het bedrijf en een advocatenkantoor, zeker bij internationale transacties.
“Werk eerst drie jaar bij een goed aangeschreven kantoor aan de Zuidas, en kom dan terug met zes jaar werkervaring.”
Voor een vliegende start van een carrière als bedrijfsjurist heeft Blokbergen vaak tegen sollicitanten gezegd: “Werk eerst drie jaar bij een goed aangeschreven kantoor aan de Zuidas, en kom dan terug met zes jaar werkervaring.” Deze tijd is volgens Blokbergen een goede investering om later als veelzijdig bedrijfsjurist door te gaan. “Helemaal mooi als je werkgever je als bedrijfsjurist faciliteert om ook advocaat in dienstbetrekking te mogen zijn.”
Legal but harmful
Een bedrijfsjurist kan meer met een rechter dan een advocaat vergeleken worden die alle belangen moet afwegen. Blokbergen neemt als voorbeeld de woekerpolis. Deze voldeden aan betrokken Europese richtlijnen, maar behoefden in bepaalde gevallen achteraf gezien toch meer uitleg voor de koper. Een advocaat dient de cliënt te adviseren over alle wettelijke mogelijkheden. Een bedrijfsjurist zal wettelijke mogelijkheden die niet stroken met de waarden van diens werkgever niet snel opnemen in diens advies.
Een proactieve houding
Blokbergen vertelt dat een bedrijfsjurist ook verschilt van een advocaat, omdat hij moet inspelen op mogelijke interne vragen. Zo komen er nieuwe wetten, waarvan de impact op de bedrijfsprocessen in een vroeg stadium geanalyseerd moeten worden. “Je hebt zelf de functie om andere afdelingen op toekomstige juridische problemen te wijzen. Dan vorm je echt een team, je kan niet wachten totdat het grindpad knerpt.”
“Het uitzoekwerk en de omvang daarvan bepalen de bedrijfsjuristen voornamelijk zelf.”
Volgens Blokbergen is dit ook de reden dat je als bedrijfsjurist je intellect en creativiteit kunt inzetten. Zijn laatste anderhalf jaar bij Legal Financial Markets bij het team regulatory vond hij geweldig, ook omdat hij daar diep op de materie kon ingaan. Eén van de voordelen als bedrijfsjurist is dat hij in hoge mate zelf kon bepalen hoe ver hij ging, zonder gehinderd te worden door declarabele uren. “De manager van juristen heeft een rol om goede vragen te stellen. Hij moet de juridische discussie kunnen voeren met zijn medewerkers, maar het uitzoekwerk en de omvang daarvan bepalen de bedrijfsjuristen voornamelijk zelf.”
Een tweesporentraject
Naast dat het bij Blokbergen mogelijk was als bedrijfsjurist door te groeien naar een managementfunctie, heeft hij zich er ook hard voor gemaakt een ander traject te ontwikkelen voor juristen die dat niet wilden. “Toen ik bij corporate kwam, zaten er een aantal mensen van wie ik vond dat die zeker dezelfde toegevoegde waarde hadden als die van Head Corporate Legal Department, maar die niets van management wilden weten.” Voor deze mensen heeft hij zich ingezet voor een tweesporenbeleid: de manager en specialist als gelijkwaardige functies. Blokbergen vertelt dat het in het bedrijfsbelang is juristen te hebben die inhoudelijk aan de top presteren. Het mogelijk maken dat bedrijfsjuristen een leerstoel voor bijzonder hoogleraar kunnen bekleden, past bij deze visie.
‘‘Ga ook met een aantal corporates praten en vraag naar het ontwikkeltraject voor juristen.”
Blokbergen noemt dat het ontzettend belangrijk is voor een bedrijfsjurist om te weten wat een bedrijf aan opleidingsmogelijkheden biedt. “Ik zou iedereen aanraden, ook al wil je graag (eerst) advocaat worden, ga ook met een aantal corporates praten en vraag naar het ontwikkeltraject voor juristen.”
Kennis moet je delen
Eén van de aspecten die Blokbergen het mooist vond aan zijn werk als manager is het in de gaten houden van de groeicurve van de mensen van zijn afdeling. “Mensen begeleiden met het groeipad, en in de gaten houden dat de groeicurve steil blijft, heb ik altijd fantastisch mooi gevonden.” Blokbergen stimuleerde ook om buiten de juridische afdeling, maar binnen het bedrijf aan het werk te gaan. “Ik heb altijd gezegd, je bent in dienst van het bedrijf, niet van de juridische afdeling. Als jij je groeicurve kan versnellen door buiten de juridische afdeling aan het werk te gaan, moet je dat vooral doen.”
Sommige mensen werken met de kaarten tegen de borst en houden hun kennis voor zichzelf. Volgens de filosofie van Blokbergen is het essentieel om kennis te delen, dat brengt iedereen veel verder. Voor ons heeft Blokbergen zo duidelijk gemaakt waarom hij zo lang als manager bij de ING werkzaam is geweest en hoe belangrijk het is altijd te streven naar persoonlijke groei. Iets wat mooi aansluit op het diverse en proactieve beroep van een bedrijfsjurist.
