Marleen van den Horst werd na zes jaar partner bij BarentsKrans en was de eerste vrouwelijke partner van het kantoor. Ik spreek Van den Horst via Zoom onder andere over haar verrassende studententijd ruim 35 jaar geleden die deels plaatsvond in een tropisch klimaat, maar ook over het door mannen gedomineerde octrooirecht waarin zij zich na vijf jaar advocatuur begaf. Inmiddels werkt Van den Horst al 31 jaar bij BarentsKrans en heeft ze de sectie IE & Technologie opgebouwd. Dat Van den Horst niet bang is om haar mannetje te staan is wel duidelijk.
Scriptie in Sri Lanka
De studententijd van Van den Horst ruim 35 jaar geleden was beslist niet doorsnee. Tijdens haar vakantie naar Sri Lanka in haar tweede studiejaar, kwam Van den Horst erachter dat daar het in de 17e eeuw geïntroduceerde oud-Nederlandse recht nog steeds geldig was. De invloeden van de Nederlandse en daarna de Britse kolonisten op het rechtsstelsel, beide voor 150 jaar, hebben er voor gezorgd dat in Sri Lanka sprake is van een ‘mixed legal system’, een combinatie van civil law en common law. “Toen dacht ik, weet je wat, ik ga daar mijn scriptie over schrijven, why not?”. Van den Horst vroeg haar hoogleraar Romeins recht om haar scriptie over dit onderwerp te begeleiden. Ze wist een studiebeurs van het Ministerie van Onderwijs te bemachtigen om in Sri Lanka onderzoek te doen. Zo mocht Van den Horst bekostigd en wel een half jaar in Sri Lanka aan de slag voor haar scriptie. In het begin was het weleens moeilijk en eenzaam. Ze had geen aansluiting en er waren geen uitwisselingsprogramma’s zoals we die tegenwoordig hebben. Toch werd het voor Van den Horst uiteindelijk een fantastische tijd waarin ze veel vrienden heeft gemaakt en veel onderzoeksmateriaal verzamelde.
“Ik had allang meer dan genoeg van de solitaire, eenzame opsluiting op mijn kamer met mijn computer”
Van den Horst haalde met haar scriptie de eervolle vermelding van de Kluwer Post Scriptum prijs, wat leidde tot de publicatie door Kluwer van haar scriptie in boekvorm. Overtuigd door haar hoogleraar is ze hierop gaan promoveren. Dit paste niet in haar initiële plan, dat sterk op de advocatuur was gericht, maar dit gaf haar wel de gelegenheid om terug te gaan naar het land waar ze zo veel van was gaan houden. “Wanneer krijg je de kans om in zo’n tropisch land te werken als jurist?” Van den Horst schreef haar proefschrift in het Engels, zodat ze het beschikbaar kon maken voor juristen ter plekke. Ze rondde het met veel hangen en wurgen af. “Ik had allang meer dan genoeg van de solitaire, eenzame opsluiting op mijn kamer met mijn computer.” Tijdens de promotie werd ze benaderd door een strafrechtadvocaat van Barents Gasille & Mout (thans BarentsKrans) voor de ter dood veroordeling van een 63-jarige Nederlander in Sri Lanka wegens drugssmokkel. Van den Horst besloot de advocaat te helpen en het vonnis van de ter dood veroordeelde Nederlander werd omgezet in levenslang door het Hof van Sri Lanka. De strafrechtadvocaat van BarentsKrans spoorde Van den Horst aan om, na haar promotie, bij het kantoor te solliciteren. Zo gezegd, zo gedaan. Leuk detail: een aantal jaar later heeft Van den Horst de gedetineerde ook nog vrij gekregen middels een gratieverzoek. “Tot zover mijn strafrecht-carrière”, grapt ze.
Van M&A naar octrooirecht
Van den Horst wilde de internationale advocatuur in en zo kwam zij terecht op M&A. Na vijf jaar werd ze gevraagd om octrooirecht te gaan doen. Ze wist niet goed waar ze aan begon, maar het beviel erg goed. Zo bleek IE, en met name het octrooirecht, bij uitstek internationale aspecten te bevatten. Van den Horst richtte de sectie IE & Technologie op en bouwde het verder uit. Het dagelijkse werk van Van den Horst bestaat uit het bedienen van (internationale) klanten die tegen octrooien opbotsen in Nederland en het bijstaan van octrooihouders om hun octrooi te handhaven. Naast litigation, bestaat het ook uit advieswerk en contracten opstellen voor bedrijven die hun technologie uitwisselen. Van den Horst vindt het leuk dat je in het octrooirecht in contact komt met creatieve mensen en leert over innovatieve ontwikkelingen, zoals binnen telecommunicatie en duurzame energie. “Als je een inquisitive mind hebt, kan je veel leren van dingen die spelen.” Zo leer je bijvoorbeeld van farmaceutische (biotech) octrooizaken over verschillende ziektebeelden, maar ook over hoe geneesmiddelen ingrijpen op het menselijk lichaam en wat dat betekent.
“Je moet laten blijken dat je een factor bent waar rekening mee gehouden moet worden. De wereld is er niet om jou over je bol te aaien.”
Van den Horst is na zes jaar bij BarentsKrans de eerste vrouwelijke partner van het kantoor geworden. “Ik heb het wel gewoon afgedwongen. Ik dacht, ik ben het waard.” Zo bracht Van den Horst voor ze in de octrooipraktijk begon een aantal spraakmakende cliënten binnen, waaronder HTM, de vervoersmaatschappij uit Den Haag met 2000 werknemers. Van den Horst vindt het belangrijk om een leuke relatie op te bouwen met de cliënt door af en toe wat te relativeren met humor. Ze benoemt dat ze wel regelmatig voor zichzelf heeft moeten opkomen. “Je moet laten blijken dat je een factor bent waar rekening mee gehouden moet worden. De wereld is er niet om jou over je bol te aaien.” Haar eerste IE-zaak ging over een ‘vorkheftruck’ die achter een vrachtauto hangt, waarvan de technologie uitgelegd moest worden. De mannelijke advocaat van de wederpartij zei tijdens pleidooi: “Nou mevrouwtje, laat u mij de techniek maar uitleggen”. Ze vervolgt: “Toen dacht ik bij mezelf van, ben jij nou helemaal van lotje getikt of hoe zit het?!” Inmiddels is Van den Horst al 25 jaar de enige vrouwelijke gerankte patent litigator in Nederland.
